Skip to main content

De manier waarop onze gezondheidszorg is georganiseerd, dient vele belangen, maar niet altijd die van de patiënt, vinden Marc Michils en Ward Rommel van Kom op tegen Kanker. Een serieuze reorganisatie dringt zich op.

Uit nieuw onderzoek van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) blijkt dat het sterfterisico in geval van longkanker dubbel zo groot is in ziekenhuizen waar te weinig zulke ingrepen gebeuren (DS 22 april) . De onderzoekers bepleiten terecht dat minder ervaren ziekenhuizen geen behandeling meer zouden mogen aanbieden. Maar op dit moment zijn de inkomsten van ziekenhuizen en artsen sterk afhankelijk van het aantal behandelde patiënten. In de Belgische gezondheidszorg geldt nog steeds het principe dat alle ziekenhuizen alles kunnen behandelen. Op dit moment gaan achterhaalde systemen en structuren dus nog voor op het belang van de kankerpatiënt. Wie opkomt voor de kankerpatiënt, kan dat niet langer aanzien. Enkele aanbevelingen.

1. Richt expertisecentra op (binnen ziekenhuisnetwerken)
Het is de enige weg vooruit. We evolueren naar een steeds complexere geneeskunde. De netwerken die grote ziekenhuizen hebben opgericht, blijven nog te beperkt. Wat we nodig hebben, zijn netwerken van expertisecentra, regionale ziekenhuizen en zorgverstrekkers uit de thuiszorg (huisarts, sociale dienst, mutualiteit). De patiënt vindt dan in zijn thuisomgeving alle diensten die nodig zijn voor opvolging en de minder complexe onderdelen van de behandeling, terwijl hij voor complexe diagnoses en ingrepen naar het expertisecentrum kan. Elke zorgverstrekker krijgt de rol die het best bij zijn expertise past. Ook de regionale ziekenhuizen zijn dan op hun best: in bepaalde fases van de behandeling is de nabijheid het allerbelangrijkste. Op deze manier wordt de patiënt optimaal opgevangen én het meest efficiënt behandeld, zonder voor elke tussenkomst naar het expertisecentrum te moeten reizen. Het wordt tijd om deze aanpak in realiteit te brengen. De goede intenties stonden in de beleidsnota’s van minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD). De minister bevestigde dat ze deze plannen nu concreet wil maken. Het is een moeilijke oefening voor iedereen, zeker, maar wie daar niet wil aan meewerken, pleegt schuldig verzuim. De bestaande versnippering kost mensenlevens.

2. Geef de patiënt de informatie waar hij recht op geeft
Een ander heikel punt is de informatie over de kwaliteit van de ziekenhuizen. Behalve zijn analyse van de overlevingskansen heeft het KCE ook richtlijnen gepubliceerd voor de behandeling van longkanker en 89 ziekenhuizen gescoord op 23 indicatoren voor de kwaliteit van diagnose en behandeling. Voor elk van deze ziekenhuizen is een rapport opgemaakt, maar die scores zijn niet publiek toegankelijk. Net zoals patiënten recht hebben op de beste behandeling, hebben ze het recht om te weten welke kwaliteit ziekenhuizen bieden. We willen geen lijvige rapporten, wel bevattelijke en volledige overzichten. Transparantie is een recht van de kankerpatiënt dat niet langer genegeerd kan worden. De Vlaamse website www.zorgkwaliteit.be kan inspiratie bieden. Daar verschijnen de resultaten van Vlaamse ziekenhuizen (die wilden meewerken) voor de behandeling van borstkanker. Een goed begin.

3. Denk ook aan de levenskwaliteit
Dit criterium wordt te weinig meegenomen in kwaliteitsevaluaties. Ook nu staat het niet tussen de KCE-indicatoren. Bij een aandoening als longkanker, waarbij de helft van de patiënten binnen het jaar overlijdt, is inzetten op de levenskwaliteit in de laatste levensfase zeker een belangrijk aandachtspunt. Maar ook voor patiënten met een goede prognose is het een cruciaal criterium. Gegevens over levenskwaliteit kunnen leiden tot betere behandelingen. De Stichting Kankerregister zou die gegevens kunnen verzamelen. Momenteel werkt het kankerregister samen met Kom op tegen Kanker aan een pilootproject om de levenskwaliteit te meten bij patiënten met een colorectale kanker. Hopelijk leidt het ertoe dat levenskwaliteit ook bij patiënten met andere kankertypes gemeten kan worden.

4. Betrek de kankerpatiënt
Het is een achterhaald idee dat alleen medische experts beslissingen over de behandeling kunnen nemen. De kankerpatiënten, de ervaringsdeskundigen bij uitstek, zijn ook experts en moeten betrokken worden, zowel wat betreft hun individuele behandeling als het beleid. Ook voor de geneeskunde geldt de maatschappelijke evolutie naar betrokkenheid en inspraak, uiteraard rekening houdend met de situatie van de patiënt. De verhouding tussen arts en patiënt evolueert van een ouder-kindrelatie naar een gelijke relatie tussen twee volwassenen. Artsen en zorgverleners hebben de professionele kennis, de patiënt heeft zijn persoonlijke ervaringen. Zeker bij kwaliteitsbeoordelingen van ziekenhuizen en de organisatie van de gezondheidszorg moet de inspraak van lotgenotengroepen en patiëntenvertegenwoordigers nog verder uitgebouwd worden. Zij weten immers waarover ze spreken.

 

Bron : http://www.komoptegenkanker.be/nieuws/laten-we-aan-de-kankerpatient-zelf-denken